Zijn statines goed of slecht?

statines, ook gekend als HMG-CoA-reductaseremmers, zijn medicijnen die worden voorgeschreven aan mensen met een hoog cholesterolgehalte. Ze blokkeren de werking van een enzym (HMG-CoA-reductase) in de lever dat nodig is om cholesterol te produceren, vandaar de naam HMG-CoA-reductaseremmers.
Het menselijk lichaam heeft cholesterol nodig om te kunnen functioneren. Hoge niveaus kunnen echter leiden tot atherosclerose - wanneer cholesterolbevattende plaques zich ophopen in de bloedvaten en de bloedstroom ondermijnen. Statines verlagen het cholesterolgehalte in het bloed en verminderen daarmee het risico op het ontwikkelen van een beroerte, een hartaanval en angina pectoris.
Statines zijn in verband gebracht met verschillende ongewenste voorvallen (ongewenste neveneffecten) en veel leken vragen zich af of ze goed of slecht zijn. Het doel van dit artikel is om enkele studies te laten zien die gekeken hebben naar de nadelen en voordelen van statines.
Diabetes risico - wetenschappers van St. George's University, Londen, Engeland, en de Universiteit van Glasgow, Schotland, onderzochten vijf statine-onderzoeken die van 2005 tot 2010 waren gepubliceerd. Ze vonden dat er een verband was tussen hoge statinedoses en diabetesrisico - patiënten met hoge doses van statines had een 12% hoger risico op het ontwikkelen van diabetes. Ze benadrukten echter dat de voordelen - het verminderen van ernstige hartproblemen - de risico's ruimschoots overtreffen. (Link naar artikel)
Patiënten met een laag hartrisico - onderzoekers van de Cochrane Heart Group aan de Londense School voor Hygiëne en Tropische Geneeskunde in Londen, Verenigd Koninkrijk, stelden dat er onvoldoende bewijs is dat statines gunstig zijn voor patiënten met een laag risico op hartziekten. Teamleider, Fiona Taylor, zei dat artsen voorzichtig moeten zijn met het voorschrijven ervan aan patiënten met een laag risico, vooral in het licht van bewijs over de invloed van statines op mensen zonder voorgeschiedenis van hart- en vaatziekten. (Link naar artikel)
Bloeding geschiedenis - een studie uitgevoerd in het Massachusetts General Hospital en Harvard Medical School, Boston, suggereerde dat patiënten met een voorgeschiedenis van bloeding vinden dat statines hun risico op recidief verhogen tot het punt dat dit opweegt tegen de voordelen (Link naar artikel). Zij schreven:

"Een specifieke subgroep van patiënten voor wie de raadzaamheid van statinegebruik onduidelijk is, zijn die met een hoog risico op intracerebrale bloeding (of een beroerte veroorzaakt door bloedingen in de hersenen.) De reden voor extra zorg is de verhoogde incidentie van intracerebrale bloeding waargenomen bij proefpersonen gerandomiseerd naar statine therapie in een klinische studie van secundaire beroerte preventie.

Lupus voor kinderen - kinderen met lupus mogen geen statines krijgen, hoewel hun toestand het risico op het ontwikkelen van coronaire hartziekte later in het leven verhoogt, onthulden onderzoekers van het Duke University Medical Center in een studie. Ze zeiden dat hoewel statines een positief effect hebben op lipiden en CRP (C-reactief eiwit), hun effect op atherosclerose niet groot genoeg is om hun routinegebruik voor kinderen met lupus te rechtvaardigen. Ze zeiden dat de zeldzame langetermijnrisico's die samenhangen met statines opwegen tegen de voordelen. (Link naar artikel)

Statines en leverschade

Lever schade - Statines kunnen de niveaus van leverenzymen doen toenemen. Als dit gering is, kunnen de meeste patiënten doorgaan met het innemen van de medicatie. Als de toename echter ernstig is, zal de patiënt moeten stoppen, anders bestaat het risico van uiteindelijke blijvende leverschade.
Patiënten die sommige medicijnen gebruiken, zoals gemfibrozil (Lopid) en niacine, lopen een groter risico om leverproblemen te krijgen als ze ook statines gebruiken.
Patiënten met statines moeten zes weken na het begin van de behandeling een bloedonderzoek ondergaan om de leverfunctie te controleren. Daarna zouden er jaarlijks bloedtests moeten worden uitgevoerd als er geen leverproblemen werden vastgesteld.

Statines en spierproblemen

Statines kunnen statinemyopathie veroorzaken - er is een ontsteking van de spieren. De patiënt voelt spierpijn en gevoeligheid. Hoe hoger de statinedosis, hoe groter de kans dat een patiënt deze pijn zal ervaren.
In ernstige gevallen kan rhabdomyolyse zich ontwikkelen - de spieren breken af ??en maken het eiwitmyoglobine vrij in de bloedbaan. Myoglobine kan de nieren beschadigen.
Patiënten met bepaalde medicijnen hebben een hoger risico op rabdomyolyse. Deze omvatten niacine, cyclosporine, nefazodon, gemfibrozil, antischimmelmedicijnen en erytromycine (erythrocine).
Elke patiënt met statines die spierpijn krijgt, moet dit aan zijn arts vertellen.
Volgens de American Heart Association:

"Voor de persoon die myopathie met een statine ervaart, moeten andere alternatieven met hun arts worden besproken Patiënten die statines gebruiken en geen bijwerkingen ervaren, moeten hun medicatie blijven innemen tenzij om andere redenen wordt geadviseerd om te stoppen bij hun zorgverlener. de zeer zeldzame bijwerking van rabdomyolyse (spierletsel), gesignaleerd door donkere urine, moet ertoe leiden dat een patiënt onmiddellijk stopt met het gebruik van zijn statine, maar dan onmiddellijk met zijn zorgverlener overlegt. " (Link naar verklaring)

Effect van statines op hersencellen

Een onderzoek uit 2009 gepubliceerd in de Journal of Lipid Research meldde dat statines diep variërende effecten op hersencellen kunnen hebben, zowel goede als slechte effecten. De auteurs zeiden dat artsen heel voorzichtig moeten zijn bij het bepalen van welke dosering patiënten moeten worden voorgeschreven, met name ouderen.
John Albers en zijn team vergeleken simvastatine en pravastatine met neuronen en astrocyten (twee soorten hersencellen). Astrocyten ondersteunen cellen die schade helpen herstellen. Ze pasten de medicijnen rechtstreeks toe op cellen en elimineerden zo de verschillen tussen de medicijnen bij het overschrijden van de bloed-hersenbarrière. Ze vonden verschillen in beide soorten cellen en tussen de medicijnen. Simvastatine verminderde de expressie van cholesteroltransporter ABCA1 van de astrocyten met ongeveer 80%, terwijl pravastatine hetzelfde deed met 50%.Beide statines verhoogden de expressie van het Tau-eiwit in astrocyten en neuronen - Tau-eiwit is gekoppeld aan de ziekte van Alzheimer. Pravastatine verhoogde ook de expressie van amyloïde precursoreiwit (APP), een ander kenmerk van de ziekte van Alzheimer.
Het cholesterolgehalte in de hersenen is over het algemeen minder oud. De onderzoekers vroegen zich af of bij oudere personen de effecten van kleurentherapie mogelijk een voorbijgaande of permanente cognitieve stoornis kunnen hebben. (Link naar artikel)
Wetenschappers in Nederland ontdekten echter dat statines zenuwcellen kunnen beschermen tegen schade waarvan bekend is dat ze voorkomt in de hersenen van patiënten met de ziekte van Alzheimer. We weten dat zenuwcellen uiteindelijk afsterven als gevolg van overstimulatie, een proces dat bekendstaat als excitotoxiciteit. De Nederlandse wetenschappers overstimuleren zenuwcellen in dierproeven en vonden dat bij de behandeling met een statine (Lovastatine) de dood van die overgestimuleerde zenuwcellen kon worden voorkomen. De statines verhinderden ook verlies van geheugencapaciteit die typisch optreedt na de dood van dergelijke cellen. Statines stimuleren het beschermende vermogen van de tumornecrosefactor, die nauw betrokken is bij de immuunrespons van de hersenen.
In dierproeven hebben ze aangetoond dat deze tumornecrosefactor een zeer gunstig effect heeft op zenuwcellen en hen kan beschermen tegen de dood. (Link naar artikel)

Statines en peescomplicaties

In 2008 identificeerden onderzoekers van het Universitair Ziekenhuis Rouen in Rouen Cedex, Frankrijk, 96 gevallen van peescomplicaties tussen 1990 en 2005 die werden toegeschreven aan statines. Omstandigheden omvatten peesruptuur en tendinitis (meerderheid van de gevallen).
Hun onderzoek toonde aan dat van 4.597 bijwerkingen die verband houden met statines, ongeveer 2% werd toegeschreven aan peescomplicaties, met symptomen die gewoonlijk binnen 8 maanden na aanvang van de behandeling met statine optraden. De achilleshiel was de meest voorkomende pees aangetast, met zwelling, warmte, stijfheid en pijn als de meest voorkomende symptomen. Zeventien van de patiënten hadden zulke ernstige symptomen dat ze in het ziekenhuis moesten worden opgenomen. De symptomen begonnen nadat de patiënten begonnen met het nemen van statines, en verbeterden nadat statines waren gestopt en kwamen vervolgens terug toen de therapie opnieuw werd gestart.
Een aanzienlijk aantal peescomplicaties kan niet gerapporteerd worden, voegde ze eraan toe. Hoewel de prevalentie van peescomplicaties met statines laag is, hebben alle statines het potentieel om dergelijke problemen te veroorzaken, zelfs bij aanbevolen doseringen. (Link naar artikel)

Zijn statines goed of slecht

Het antwoord op die vraag kan niet eenvoudig zijn. Als een persoon een ernstige leverreactie heeft op statines, dan zijn ze duidelijk slecht. Een goede dokter zal dat echter wel ontdekken. De meeste studies zijn het erover eens dat de voordelen van statines, mits goed voorgeschreven en voor geschikte patiënten, ruimschoots opwegen tegen de risico's.
Geschreven door Christian Nordqvist
Oorspronkelijke artikeldatum: 30 april 2004
Artikel opnieuw geschreven: 08 september 2011