Wat is er te weten over stralingsziekte?

Inhoudsopgave

1. Wat is stralingsziekte?
2. symptomen
3. bronnen
4. Bescherming

Straling wordt gebruikt in de geneeskunde, om elektriciteit op te wekken, om voedsel langer mee te laten duren, om apparatuur te steriliseren, voor koolstofdatering van archeologische vondsten en om vele andere redenen.

Ioniserende straling vindt plaats wanneer de atoomkern van een onstabiel atoom vervalt en ioniserende deeltjes vrijgeeft.

Wanneer deze deeltjes in contact komen met organisch materiaal, zoals menselijk weefsel, zullen ze deze beschadigen als de niveaus hoog genoeg zijn, in een korte tijdsperiode. Dit kan leiden tot brandwonden, problemen met het bloed, gastro-intestinaal systeem, cardiovasculair en centraal zenuwstelsel, kanker en soms de dood.

Straling wordt normaal gesproken veilig beheerd, maar het gebruik ervan brengt ook risico's met zich mee.

Als een ongeluk gebeurt, bijvoorbeeld de aardbeving in Fukushima, Japan, in 2011, of de explosie in Tsjernobyl, Oekraïne in 1986, kan straling gevaarlijk worden.

Snelle feiten over stralingsziekte:

Hier zijn enkele kernpunten over stralingsziekte. Meer details staan ??in het hoofdartikel.

• Straling is overal om ons heen en wordt veilig gebruikt in veel toepassingen.
• Nucleaire ongevallen, de werkomgeving en enige medische behandeling kunnen allemaal bronnen van stralingsvergiftiging zijn.
• Afhankelijk van de dosis kunnen de effecten van straling mild of levensbedreigend zijn.
• Er is geen remedie, maar barrières kunnen blootstelling voorkomen en sommige medicijnen kunnen wat straling van het lichaam verwijderen.
• Iedereen die denkt dat ze zijn blootgesteld aan straling, moet zo snel mogelijk medische hulp inroepen.

Wat is stralingsziekte?

Straling heeft veel toepassingen, maar het kan gevaarlijk zijn als het niet goed wordt beheerd.

Stralingsvergiftiging vindt plaats wanneer een radioactieve stof deeltjes afgeeft die in het lichaam van een persoon terechtkomen en schade toebrengen. Verschillende radioactieve stoffen hebben verschillende kenmerken. Ze kunnen mensen op verschillende manieren schaden en helpen, en sommige zijn gevaarlijker dan andere.

Normaal gesproken vindt straling plaats in een veilige omgeving. Of het gevaarlijk wordt, hangt af van:

• hoe het wordt gebruikt
• hoe sterk het is
• hoe vaak een persoon wordt blootgesteld
• wat voor soort blootstelling optreedt
• hoe lang duurt de belichting

Een dosis straling van een enkele röntgenfoto is normaal niet schadelijk. Niettemin worden de delen van het lichaam die niet worden geröntgend, afgeschermd met een loodschort om onnodige blootstelling te voorkomen.

De technicus verlaat ondertussen de kamer wanneer hij de foto maakt. Terwijl een kleine dosis niet gevaarlijk is, zouden herhaalde kleine doses kunnen zijn.

Het is onwaarschijnlijk dat een plotselinge, korte, lage dosis straling een probleem veroorzaakt, maar uitgebreide, intense of herhaalde doses kunnen zijn. Wanneer straling cellen beschadigt, is het onomkeerbaar. Hoe vaker een persoon wordt blootgesteld, hoe groter het risico op gezondheidsproblemen.

Wat is straling?Meer informatie over soorten straling en hoe ze worden gebruiktLees nu

Hoeveel straling is gevaarlijk?

Stralingsdosering kan op verschillende manieren worden gemeten. Sommige van de gebruikte eenheden zijn Grays, Sieverts, rems en rads. Ze worden op dezelfde manier gebruikt, maar 0,1 rad is gelijk aan 100 grijs.

• Minder dan 30 rads: Milde symptomen zullen optreden in het bloed
• Van 30 tot 200 rads: de persoon kan ziek worden.
• Van 200 tot 1.000 rads: de persoon kan ernstig ziek worden.
• Meer dan 1000 rads: dit zal fataal zijn.

Volgens de Centers for Disease Control and Prevention (CDC) wordt stralingsziekte of acuut stralingssyndroom (ARS) gediagnosticeerd wanneer:

• Een persoon ontvangt meer dan 70 rads van een bron buiten zijn lichaam
• De dosis beïnvloedt het hele lichaam, of het grootste deel ervan, en kan binnendringen in de interne organen
• De dosis wordt in korte tijd ontvangen, meestal binnen enkele minuten

Iemand die een atoomexplosie ervaart, ontvangt twee doses straling, één tijdens de ontploffing en een andere uit de radioactieve neerslag, wanneer radioactieve deeltjes na de ontploffing naar beneden drijven.

symptomen

Stralingsziekte kan acuut zijn, snel na blootstelling of chronisch, waarbij symptomen na verloop van tijd verschijnen of na verloop van tijd, mogelijk jaren later.

De tekenen en symptomen van acute stralingsvergiftiging zijn:

• braken, diarree en misselijkheid
• verlies van eetlust
• malaise, of zich onwel voelen
• hoofdpijn
• hoge hartslag

De symptomen zijn afhankelijk van de dosis en of het een enkele dosis is of herhaald.

Een dosis van slechts 30 rad kan leiden tot:

• verlies van witte bloedcellen
• misselijkheid en overgeven
• hoofdpijn

Een dosis van 300 rad doseringen kan resulteren in:

• tijdelijk haarverlies
• schade aan zenuwcellen
• schade aan de cellen die het spijsverteringskanaal bekleden

Stadia van stralingsziekte

Symptomen van ernstige stralingsvergiftiging zullen normaal gesproken door vier stadia gaan.

Prodomale fase: Misselijkheid, braken en diarree, van enkele minuten tot meerdere dagen

Latent stadium: De symptomen lijken te verdwijnen en de persoon lijkt zich te herstellen

In het begin: Afhankelijk van het type blootstelling kan dit problemen met het cardiovasculaire, gastro-intestinale, hematopoëtische en centrale zenuwstelsel (CZS) veroorzaken.

Herstel of overlijden: Er is mogelijk een langzaam herstel of de vergiftiging is dodelijk.

Hematopoëtische stamcellen of beenmergcellen zijn de cellen waaruit alle andere bloedcellen zijn opgebouwd.

Verschillende doses, verschillende effecten

Het risico op ziekte hangt af van de dosis. Heel lage doses straling zijn overal om ons heen en ze hebben geen enkel effect. Het hangt ook af van het gebied van het lichaam dat wordt blootgesteld.

Als het hele lichaam binnen korte tijd wordt blootgesteld aan bijvoorbeeld 1000 rads, kan dit dodelijk zijn. Er kunnen echter veel hogere doses worden toegepast op een klein deel van het lichaam met minder risico.

Na een milde dosis kan de persoon symptomen ervaren voor slechts een paar uur of dagen.Een herhaalde of zelfs een enkele, relatief lage dosis die weinig of geen zichtbare symptomen rond het tijdstip van blootstelling produceert, kan later problemen veroorzaken.

Iemand die wordt blootgesteld aan 3000 rads zal misselijkheid en braken ervaren, en ze kunnen binnen een paar uur verwarring en een verlies van bewustzijn ervaren. Tremoren en convulsies zullen 5 tot 6 uur na blootstelling optreden. Binnen 3 dagen zal er coma en de dood zijn.

Mensen die herhaalde doses ervaren of die lijken te herstellen, kunnen langetermijneffecten hebben.

Deze omvatten:

• een verlies van witte bloedcellen, waardoor het voor het lichaam moeilijker wordt om infecties te bestrijden
• vermindering van bloedplaatjes, waardoor het risico op interne of externe bloedingen toeneemt
• vruchtbaarheidsproblemen, waaronder verlies van menstruatie en verminderd libido
• veranderingen in de nierfunctie, die binnen enkele maanden tot bloedarmoede, hoge bloeddruk en andere problemen kunnen leiden

Er kunnen ook roodheid van de huid, staar en hartproblemen zijn.

Plaatselijke blootstelling kan leiden tot veranderingen in de huid, haarverlies en mogelijk huidkanker.

Blootstelling aan bepaalde delen van het lichaam is gevaarlijker dan andere, bijvoorbeeld de darmen.

De effecten van straling zijn cumulatief. Schade aan cellen is onomkeerbaar.

bronnen

Blootstelling aan straling kan het gevolg zijn van blootstelling op de werkplek of een industrieel ongeval, bestralingstherapie of zelfs opzettelijke vergiftiging, zoals in het geval van de voormalige Russische spion Alexander Litvinenko, die in Londen werd vermoord door polonium 210 in zijn thee. Dit is echter uiterst zeldzaam.

CT-scans mogen alleen worden uitgevoerd als dat nodig is, omdat ze een persoon blootstellen aan meer straling dan gebruikelijk is in het dagelijks leven.

De meeste mensen worden blootgesteld aan een gemiddelde van ongeveer 0,62 rad, of 620 Gray per jaar.

De helft hiervan komt van radon in de lucht, van de aarde en van kosmische straling. De andere helft komt uit medische, commerciële en industriële bronnen. Verspreid over een jaar is dit niet significant in termen van gezondheid.

Het stralingsniveau van een röntgenfoto is niet hoog, maar ze treden op een bepaald moment op.

• Een thoraxfoto geeft het equivalent van 10 dagen blootstelling aan straling
• Mammogram geeft het equivalent van een normale blootstelling van 7 weken
• PET of CT gebruikt als onderdeel van nucleaire geneeskunde stelt een persoon bloot aan het equivalent van 8 jaar straling
• Een CT-scan van de buik en het bekken geeft het equivalent van 3 jaar normale blootstelling

Nucleaire geneeskunde wordt gebruikt om de schildklier te richten bij mensen met een schildklieraandoening. Andere soorten medische behandeling omvatten bestralingstherapie voor kanker.

Wonen op een grotere hoogte, bijvoorbeeld op het plateau van New Mexico en Colorado, verhoogt de blootstelling, net als reizen in een vliegtuig. Radongas in woningen draagt ??ook bij.

Voedsel bevat ook kleine hoeveelheden straling. Het voedsel en water dat we drinken is verantwoordelijk voor blootstelling aan ongeveer 0,03 rad in een jaar.

De vele activiteiten die mensen kunnen blootstellen aan stralingsbronnen zijn:

• televisie kijken
• vliegen in een vliegtuig
• het passeren van een beveiligingsscanner
• met behulp van een magnetron of mobiele telefoon

Rokers hebben een hogere blootstelling dan niet-rokers, omdat tabak een stof bevat die kan vervallen tot polonium 210.

Astronauten hebben de hoogste blootstelling van iedereen. Ze kunnen worden blootgesteld aan 25 rads in een Space Shuttle-missie.

Bescherming

Schade door straling is onomkeerbaar. Zodra de cellen beschadigd zijn, repareren ze zichzelf niet. Tot nu toe is er geen mogelijkheid voor medicijnen om dit te doen, dus het is belangrijk voor iemand die is blootgesteld om zo snel mogelijk medische hulp te zoeken.

Mogelijke behandelingen omvatten:

• Alle kleding verwijderen,
• Spoelen met water en zeep.
• Gebruik van kaliumjodide (KI) om de opname van de schildklier te blokkeren als een persoon teveel radioactief jodium inhaleert of inslikt
• Pruisisch blauw, gegeven in capsules, kan cesium en thallium in de darmen vangen en voorkomen dat ze worden opgenomen. Hierdoor kunnen ze zich door het spijsverteringsstelsel verplaatsen en het lichaam in stoelgang achterlaten.
• Filgrastim, of Neupogen, stimuleert de groei van witte bloedcellen. Dit kan helpen als straling het beenmerg heeft aangetast.

Afhankelijk van de blootstelling kan straling het hele lichaam beïnvloeden. Voor cardiovasculaire, darm- en andere problemen zal de behandeling op de symptomen gericht zijn.

Vermindering van blootstelling aan straling

Tips om onnodige blootstelling aan straling te verminderen zijn onder meer:

• tegen de middag uit de zon houden en een zonnescherm gebruiken of kleren dragen die de huid bedekken
• ervoor zorgen dat CT-scans en röntgenfoto's noodzakelijk zijn, vooral voor kinderen
• laat de arts weten of u zwanger bent of zwanger bent voordat u een röntgenfoto, PET of CT-scan maakt

Het is niet mogelijk of noodzakelijk om alle blootstelling aan straling te vermijden, en het risico dat de meeste bronnen voor de gezondheid opleveren, is uiterst klein.